Standpunt Voedingscentrum | Factsheet Sport en Voeding is geüpdatet

De factsheet Sport en Voeding is recent geüpdatet, met meer en praktisch toepasbare informatie. Bekijk ‘m via www.voedingscentrum.nl/factsheets. Hieronder geven we een indruk van de inhoud.
Ruim de helft van de Nederlandse volwassenen sport wekelijks¹. Redenen om te sporten kunnen heel divers zijn: van ontspanning en plezier tot het verbeteren van de conditie, kracht en gezondheid. Zeker in combinatie met gezonde voeding zorgt voldoende lichaamsbeweging voor een lager risico op overgewicht, chronische ziekten en depressieve symptomen. Ook heeft het een positieve invloed op het emotioneel welzijn^2-3-4. 
Op internet is veel informatie te vinden over de relatie tussen voeding, sport en supplementen. Deze informatie is lang niet altijd voldoende wetenschappelijk onderbouwd. 

Toch is het supplementgebruik onder sporters relatief hoog. Uit onderzoek van het RIVM uit 2019 en 2020 blijkt dat zo’n 25-30 procent van de ondervraagde amateursporters wel eens supplementen voor en na het sporten gebruikt⁵. Het meest voorkomend hierbij waren eiwitten, cafeïne, calcium, magnesium, vitamines en creatine. Veelgenoemde redenen voor het supplementgebruik waren: sneller spierherstel, meer energie tijdens het sporten, snellere spierontwikkeling en meer uithoudingsvermogen⁵. Het gebruik van sportvoeding en -supplementen is echter lang niet altijd nodig en ook niet altijd zonder risico.
De Schijf van Vijf biedt ook voor sporters een gezonde basis. Wanneer een sporter eet volgens de richtlijnen Schijf van Vijf krijgt diegene voldoende voedingsmiddelen, en dus energie en voedingsstoffen, binnen om te kunnen sporten en het risico op chronische ziekte te verlagen⁶. Voor de meeste recreatieve sporters zijn deze hoeveelheden voedingsmiddelen voldoende voor hun sportieve prestatie. Voor fanatieke sporters, die minimaal drie keer per week sporten, kan een verhoogde inname van eiwitten en koolhydraten meerwaarde hebben⁷. Dit geldt voor eiwitten bij zowel kracht- als duurinspanningen⁷. Een voedingspatroon volgens de Schijf van Vijf levert voldoende koolhydraten voor activiteiten zoals fitness, techniektraining, joggen en zwemmen. Doet een sporter aan langdurige of intensieve duurinspanningen zoals intervaltraining, hardlopen of wielrennen langer dan een uur, dan is het aan te raden om de koolhydraatinname te verhogen. Het innemen van koolhydraten tijdens deze inspanningen kan bijdragen aan een betere prestatie.
Het is lang niet altijd nodig voor fanatieke sporters om via sportvoeding of -supplementen in deze hogere behoefte te voorzien. Door een hogere energiebehoefte nemen zij meer voeding tot zich, waardoor zij in veel gevallen al aan deze hogere behoefte voldoen. Om te beslissen of het nodig is om bewust extra eiwitten of koolhydraten te nemen, kan het handig zijn om een periode de voedingsinname te monitoren. Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan met de Eetmeter-app. 
Onder sporters worden relatief veel vitamines en mineralen geslikt⁵, maar dit heeft in de meeste gevallen geen meerwaarde. Hoewel het gebruik van cafeïne en creatinemonohydraat de prestatie bij verschillende soorten inspanning kan verbeteren, zijn de meeste recreatieve sporters meer gebaat bij het investeren in een gezond voedingspatroon volgens de Schijf van Vijf. Dit draagt niet alleen bij aan de sportprestatie, maar ook aan de gezondheid. 
De factsheet Sport en Voeding is tot stand gekomen in samenwerking met Kenniscentrum Sport & Bewegen en is beoordeeld door verschillende experts op het gebied van sport en voeding.

Referenties:

1. Wendel-Vos GCW. Sportdeelname wekelijks: RIVM; 2022 [cited 2023 10 mei]. Available from: https://www.sportenbewegenincijfers.nl/kernindicatoren/sportdeelname-wekelijks.
2. Hilderink HBM, Zantinge EM. Voeding | Oorzaken en gevolgen: VZinfo.nl; 2022 [cited 2022 19 september]. Available from: https://www.vzinfo.nl/voeding/oorzaken-en-gevolgen.
3. Van den Berg S, et al. Bewegen | Oorzaken en gevolgen: VZinfo.nl; 2022 [cited 2022 19 september]. Available from: https://www.vzinfo.nl/bewegen/oorzaken-en-gevolgen.
4. Bailey R, et al. Physical activity: an underestimated investment in human capital? J Phys Act Health. 2013;10(3):289-308.
5. Razenberg L, et al. Het gebruik van workoutsupplementen door sporters in Nederland. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu; 2021. Report No.: RIVM-rapport 2021-0116 Contract No.: RIVM-rapport 2021-0116.
6. L. Brink, et al. Richtlijnen Schijf van Vijf. In: Voedingscentrum, editor. 6 ed. Den Haag: Stichting Voedingscentrum Nederland; 2020.
7. Jager R, et al. International Society of Sports Nutrition Position Stand: protein and exercise. J Int Soc Sports Nutr. 2017;14:20.