Laten we het even hebben over voedselverspilling bij consumenten thuis. Elke drie jaar duikt het Voedingscentrum de vuilniszakken van consumenten in om te zien hoeveel voedsel er wordt verspild. In april deelden we de meest recente cijfers. Het resultaat? Jaarlijks verspilt de Nederlandse consument gemiddeld 33,4 kilogram voedsel1.
Het goede nieuws is dat dit minder is dan voorheen. In 2015 – zo wordt geschat – werd namelijk bijna tien kilogram meer per persoon per jaar verspild1. Er is dus grote vooruitgang geboekt. Maar waar de Nederlandse consument bij vorige metingen grote sprongen maakte, lijkt die vooruitgang nu te stagneren. Vergeleken met 2019, zijn we gemiddeld maar één kilo minder gaan verspillen. Dat terwijl we jaarlijks nog zeker 10 kilo minder moeten om Sustainable Development Goal 12.3 – een halvering van de hoeveelheid voedselverspilling in 2030 ten opzichte van 2015 – te halen2. Een doel waar wij ons in Nederland aan committeren.
Het moet dus beter. Omdat het zonde is, maar vooral ook voor het klimaat. Wanneer voedsel wordt verspild heeft de impact namelijk al plaatsgevonden. Dit gebeurt tijdens elke stap van de productie, het vervoer, de verpakking en bereiding thuis.
Hoe dan?
Als Nederlanders thuis geen voedsel meer zouden verspillen, dan zouden we jaarlijks 1,7 miljard kilogram CO2-eq én een stuk land ter grootte van de provincie Utrecht besparen1! Niet gek dat het verminderen van voedselverspilling wordt gezien als één van de belangrijkste aandachtspunten om klimaatverandering tegen te gaan. Consumenten moeten dus minder voedsel verspillen, maar hoe dan? Voedselverspilling voorkomen is complex, zo kwam ook uit het onderzoek naar voren. Het is een resultaat van talloze kleine gedragingen voor talloze kleine productgroepen. We moeten boodschappenlijstjes maken, voorraden checken, tosti’s maken van oud brood en weten hoeveel onze kinderen vanavond eten. We moeten een afweging maken tussen veel fruit kopen voor onze kinderen omdat ze gezond moeten eten, of géén fruit kopen omdat ze het waarschijnlijk toch niet opeten. En dat moet dag in, dag uit. Elke keer opnieuw.
Steentje bijdragen
Het is dan ook belangrijk om te beseffen dat ‘minder verspillen’ een grote opdracht is die we geven aan de consument. De consument zelf kan zeker stappen zetten, maar het is oneerlijk om alleen naar hen te kijken. Want hoeveel keuzes maken ze nou écht? Kiezen zij voor de nét te grote portiegroottes? Worden zij niet enorm beïnvloedt om op het laatste moment tóch een pizza te bestellen in plaats van hun restjes op te eten? En worden ze niet actief gestimuleerd om méér te kopen dan nodig? Vrijwel iedereen kan en moet een steentje bijdragen. Van producent tot supermarkt. Van overheid tot consument. Iedereen in de voedselketen kan zijn verantwoordelijkheid nemen. Ook wetenschappers, diëtisten en ieder ander die zich met voeding bezighoudt zou meer aandacht kunnen schenken aan het probleem. Wij willen naar een wereld waar de consument nog meer geholpen wordt om minder te verspillen. Met kennis en tips en door de omgeving zo in te richten dat die uitnodigt om precies genoeg te eten in plaats van te veel. Alleen dan is er een kans dat we Sustainable Development Goal 12.3 halen. Help jij ook mee?
Referenties:
1. van Lieshout L, Knüppe J. Voedselverspilling bij consumenten thuis in Nederland in 2022.; 2023.
2. European Commission. Food waste reduction targets. [Internet] Available from Food waste reduction targets (europa.eu) [Accessed on September 5th 2023]