Zijn suikervervangers gezonder dan geraffineerde suiker?

15 april 2025 Redactie Food Pixabay
NIEUWS | Suikervrije bakrecepten met dadels, honing, kokosbloesemsuiker of bananen: het zijn allemaal ‘gezondere’ vervangers van onze witte kristalsuiker. Maar ziet ons lichaam het ook zo? Hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell vertelt aan TV programma ‘Keuringsdienst van waarde’ hoe het zit. 

De bekende, witte kristalsuiker komt vanuit de Hollandse klei getrokken suikerbieten. Die bieten worden vervolgens in stukjes gesneden, gekookt, ingedampt en uiteindelijk geraffineerd. Uiteindelijk blijft er zuivere suiker over. In warmere landen maken ze dit van riet, wat op dezelfde manier gaat als bij de suikerbiet. Wel is rietsuiker iets lastiger te raffineren, waardoor er vaak een beetje bruine kleurstof, of melasse, achter in de suiker overblijft. Van dit restproduct wordt dan ook bruine rietsuiker, of basterdsuiker, gemaakt.

Geen verschil rietsuiker en bietsuiker

Jaap Seidell, Hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam: “Er zit eigenlijk helemaal geen verschil tussen rietsuiker en bietsuiker. Het heeft precies dezelfde structuur en heeft ook hetzelfde effect op het lichaam. Alleen het ziet er net een beetje anders uit door die kleurstof.” Ze zijn dus op de kleur na identiek.

Glucose en fructose in suikervervangers

Suiker bestaat uit twee verschillende stofjes: glucose en fructose. Ze worden allebei net even anders verwerkt door je lichaam, maar de voedingswaarde is precies hetzelfde: 4 calorieën per gram. In gewone suiker en rietsuiker zitten glucose en fructose in een verhouding van allebei precies de helft.

Fructose en glucose zitten ook in de suiker van suikervervangers, zoals ahornsiroop, agavesiroop, kokosbloesemsuiker en fruitsuikers. 

Seidell: “Als je de verkeerde suikers in overmaat eet, dan maakt het niet uit waar die suikers vandaan komen. Over het algemeen zijn die allemaal hetzelfde.” Je lichaam breekt en verteert de suikers op dezelfde manier.

Dadels en honing

Veel suikervrije recepten bevatten een heleboel dadels. Dadels bevatten goede voedingsstoffen, vezels en antioxidanten. In de laatste jaren zijn ze gegroeid in populariteit. Onder andere doordat ze zo gezond zijn. Maar dadels bestaan ook voor twee derde uit glucose en fructose. In gedroogde dadels nog meer dan verse dadels.

Het voedingscentrum adviseert om 3 dadels per dag te eten, oftewel maximaal 20 gram per dag te eten. 

Als je dadels en ander fruit in zijn geheel eet, dan heb je er normaal gesproken na een paar wel genoeg gehad en stop je met eten. Maar doe je ze allemaal in de blender, dan lijkt het opeens niet zoveel meer. Hierdoor krijg je alsnog evenveel suiker binnen als wanneer je gewone suiker gebruikt. Voor dit ‘gezonde’ brownie recept bijvoorbeeld is de aangegeven hoeveelheid 250 gram dadels. Om het gezond te houden, mag je dus maar een klein stukje brownie. 

Honing is ook suiker, vertelt Seidell. Het bestaat, naast een beetje water, voor het grootste deel uit glucose en fructose (43 procent fructose, 37 procent glucose, 17 procent water). Per 100 gram zit er iets minder suiker in door normale kristalsuiker.

“Als je honing een tijdje laat staan, gaat het versuikeren en dan wordt het gewoon kristalsuiker”, aldus Seidell.

 

Altijd op de hoogte blijven?