NIEUWS | Grote endometriose-studie door de Universiteit van Edinburgh onthult de invloed van gluten, bewerkt voedsel, zuivel, en koffie op vrouwen met de aandoening. 45 procent van de deelnemers die gluten en zuivel uit hun dieet schrapte, rapporteerde een vermindering van pijn. Bijna 40 procent van de deelnemers rapporteerde minder pijn te ervaren door het uitsluiten van bewerkt voedsel.
Een nieuwe studie, uitgevoerd door de Universiteit van Edinburgh, wijst erop dat bepaalde dieetaanpassingen de pijn van de chronische ziekte endometriose bij bijna de helft van de mensen met de aandoening kunnen verminderen. Vorige week werd het onderzoeksrapport gepubliceerd in het tijdschrift JAMA Network Open van de American Medical Association.
Groot onderzoek met bijna 2600 deelnemers
De Edinburgh-studie is het grootste internationale onderzoek naar dieet en endometriose tot nu toe, met 2.599 deelnemers. Het onderzoek verzamelde data op twee manieren:
- Deelnemers konden zelf hun pijnniveaus rapporteren.
- Deelnemers uit 51 landen werden geïnterviewd, waaronder 1115 uit het Verenigd Koninkrijk.
Vrijwilligers werd gevraagd naar veranderingen in hun dieet en hun gebruik van voedingssupplementen om hun symptomen te verlichten. Onderzoekers denken dat vrouwen die gluten of zuivel schrapten en daardoor minder pijn ervoeren, mogelijk veranderingen in hun darmbacteriën ondergingen.
Resultaten per soorten voeding/drank
Uit het onderzoek blijkt dat 45 procent van de deelnemers die gluten uit hun voeding schrapten én 45 procent van degenen die stopten met zuivel, een verbetering in hun pijn meldden.
Van de vrouwen die minder koffie of andere cafeïnehoudende dranken nuttigden, zei 43 procent dat hun pijn afnam. Het verminderen van cafeïne zou kunnen helpen doordat het invloed heeft op slaap, en pijn wordt vaak erger wanneer mensen vermoeid zijn. Bij vrouwen die minder alcohol dronken, meldde 53 procent hetzelfde effect. Alcohol heeft een werking op celniveau die lijkt op oestrogeen – het hormoon dat endometriose aanwakkert.
Het onderzoek wijst erop dat het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen, het aantal ontstekingsbevorderende darmbacteriën vermindert. Bijna 40 procent van de respondenten meldde minder pijn na het schrappen van bewerkte voeding zoals kant-en-klaarmaaltijden, ijs en snoep. Dit zijn voedingsmiddelen die al langer bekend staan om hun negatieve invloed op de darmflora.
Ook gaf bijna een derde van de vrouwen aan dat hun pijn verminderde na het schrappen van knoflook en ui, wat mogelijk het zogenaamde ‘endo belly’ vermindert. Dit verwijst naar een opgeblazen gevoel waar veel endometriose patiënten last van hebben.
Wat is endometriose
Endometriose ontstaat wanneer cellen die lijken op het baarmoederslijmvlies op andere plekken in het lichaam gaan groeien. Endometriose veroorzaakt voornamelijk pijn in het bekkengebied, die vaak verergert tijdens de menstruatie. Het weefsel kan nieuwe zenuwcellen aanmaken – de cellen die pijnsignalen doorgeven – en bestaande zenuwcellen actiever maken. De pijnsignalen die daardoor naar de hersenen worden gestuurd, worden nog versterkt door ontsteking – een overreactie van het immuunsysteem. Veel patiënten melden daarentegen ook pijn in de heupzenuw (ischias), borstpijn of griepachtige gewrichtspijn in het hele lichaam.
Gynaecoloog Maddy Smeets, zei in 2022 tegen Pointer (KRO-NCRV): “Een half miljoen Nederlandse vrouwen heeft endometriose en daarvan heeft tien procent ook nog eens een hele ernstige diepe vorm die voor orgaanschade kan zorgen.”
Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de oorzaken van de ziekte of naar behandelmogelijkheden. De chirurgische behandeling biedt vaak slechts een tijdelijke oplossing. Bovendien zijn veel vrouwen vanwege bijwerkingen geen voorstander van hormonale anticonceptie zoals de pil. Gemiddeld duurt het bijna zeven jaar voordat vrouwen de diagnose endometriose krijgen, vanwege een gebrek aan bewustzijn over de aandoening.
Ontsteking aanpakken met dieetverandering
Volgens experts, die werden geïnterviewd door The Guardian, is het mogelijk om juist de ontsteking die de pijnsignalen versterkt met dieetaanpassingen aan te pakken.
Jo Hanley, specialistisch adviseur voor Endometriosis UK: “Een ontstekingsremmend dieet kan de ontstekingsreactie van het lichaam verminderen. Denk aan voeding zoals fruit, groenten, bonen, kikkererwten, volle granen, noten, zaden en olijfolie, met wat vis en gevogelte. Voedingsmiddelen die geraffineerde suikers, koolhydraten, ongezonde vetten, zuivel, rood en bewerkt vlees bevatten, kunnen ontstekingen juist aanwakkeren.”
Advies experts en nader onderzoek vereist
De bevraagde specialisten adviseerden mensen om wel met hun arts te overleggen voordat ze hun dieet aanpassen. Bovendien is er klinisch onderzoek nodig om het werkelijke effect van specifieke dieetveranderingen te bevestigen.
Grotere studies, waarin vrouwen willekeurig aan verschillende diëten worden toegewezen, zijn ook nodig om overtuigend bewijs te leveren over het effect van voeding op endometriose. Dergelijke studies kunnen ook de ontstekingswaarden en pijnniveaus meten.