Personeel speelt een essentiële rol in de omschakeling naar een gezonder en duurzamer voedselaanbod in zorginstellingen, blijkt uit onderzoek van het Louis Bolk Instituut.
Het wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het personeel in zorginstellingen cruciale invloed heeft op het aanbod van voeding aan bewoners. Werknemers zijn niet alleen cruciaal voor een goed eetpatroon maar ook op het gebied van ondervoeding en het verspillen van eten. “Zowel vanuit gezondheid als vanuit duurzaamheid zijn meer kennis en aandacht voor voeding dus belangrijk”, aldus het wetenschappelijke instituut.
Ondervoeding
Ondervoeding blijft een alarmerend probleem binnen zorginstellingen in Nederland: ongeveer 16 procent van de bewoners kampt hiermee en 50 procent van de bewoners loopt het risico dit te ontwikkelen. Daarnaast wordt er in zorginstellingen over het algemeen circa 30 procent van het eten dat geschikt is voor consumptie weggegooid. Dit onderstreept de noodzaak om aandacht te schenken aan voeding binnen zorginstellingen. Het onderzoek van het Louis Bolk Instituut richtte zich specifiek op de perceptie en rol van het personeel in de verandering naar een meer gezond en duurzaam voedselaanbod.
Betrokkenheid en visie
Via interviews met divers personeel (managers, keuken- en bedieningsmedewerkers) werd geïdentificeerd dat de betrokkenheid en visie van al het personeel binnen woonzorgcentra een sleutelrol spelen in het realiseren van een gezonder en duurzamer voedingsaanbod. Hun inzichten, prioriteiten en dagelijkse betrokkenheid zijn van vitaal belang voor een succesvolle transitie naar gezondere en duurzamere voedselkeuzes voor bewoners. Transparantie en duidelijke verantwoordelijkheden in het hele systeem (van inkoop, naar productie tot aan de consumptie) kunnen hier aan bijdragen volgens het personeel.
Aanbevelingen voor management
Er is een transitie gaande waarin we naar een gezonder en duurzamer eetpatroon aan het bewegen zijn, ook in de zorg. Uit dit onderzoek blijkt dat naast concretisering en afstemming onder alle personeelsleden, ook een visie van het management hiervoor nodig is. Alleen een visie van het management is niet genoeg; de transitie is alleen succesvol als het management én uitvoerend personeel in de keuken en de bediening er achter staan.
Het onderzoek benadrukt de noodzaak om het personeel actief te betrekken bij de veranderingen in het voedselaanbod. Lees in het wetenschappelijke artikel in BMC Geriatrics hoe concrete betrokkenheid via gerichte vragen, taken en meer onderlinge informatievoorziening de motivatie van het personeel kan vergroten en de transitie effectiever kan maken.
Het onderzoek
Het Louis Bolk Instituut heeft dit onderzoek uitgevoerd bij Pennemes en Mennistenerf, twee woonzorgcentra van Zorggroep Zaanstreek. Via zestien semigestructureerde interviews met verschillende professionals binnen dezelfde instelling is in kaart gebracht welke barrières en bevorderende factoren personeelsleden ervoeren in een opkomende transitie naar een gezonder en duurzamer voedselaanbod. Dit onderzoek was onderdeel van de publiek-private samenwerking (PPS) ‘Implementatie van voedingsinterventies in intramurale zorginstellingen en Horeca’ (TU18012), bestaande uit elf casussen waarbij diverse stakeholders bijdragen aan de realisatie van gezondere voedingsgewoonten. De PPS is gefinancierd door het Ministerie van LNV en de huidige casus werd mede gefinancierd door Zorggroep Zaanstreek zelf. Lees het wetenschappelijke artikel in Appetite over de hele PPS. Bekijk ook onze webpagina ‘Gezonde en duurzame voeding stimuleren in de zorg’ voor kennis uit andere onderzoeksprojecten.
Louis Bolk Instituut
Het Louis Bolk Instituut doet al bijna 50 jaar onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar duurzame landbouw, voeding en gezondheid. Onze focus ligt op het ontwikkelen en toepassen van wetenschappelijke inzichten in de praktijk en beleid, waarbij we participatieve onderzoeksmethoden inzetten. Op deze manier dragen we ook samen met praktijkprofessionals in de zorg bij aan een veerkrachtig, gezond en eerlijk landbouw-, voedsel-, en gezondheidssysteem, met impact op praktijk, wetenschap en beleid.