NWO financiert Wagenings onderzoek naar levensstijl van bifidobacteriën

22 april 2025 Unsplash
NIEUWS | De NWO verleent een flink bedrag aan subsidie aan een project naar de levensstijl van bifidobacteriën. Dit project van dr. Michiel Kleerebezem, hoogleraar Host-Microbe Interactomics aan de Wageningen Universiteit, moet duidelijkheid geven over de belangrijke rol van de bacteriën in de darmen van kinderen in de eerste levensfase.

De Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek (NWO) verleent 400.000 euro aan subsidie aan een project van dr Michiel Kleerebezem. Hij is hoogleraar Host-Microbe Interactomics aan de Wageningen Universiteit. De financiering komt van het Open Competitie ENW-programma van NWO, dat fundamenteel onderzoek in de Exacte en Natuurwetenschappen stimuleert.

Wat zijn bifidobacteriën

Kleerebezem doet onderzoek naar gezondheidsbevorderende bacteriën in de darm van de mens. Kleerebezem wil de levensstijl van bifidobacteriën nader onderzoeken.

Bifidobacteriën zijn darmbacteriën die andere schadelijke bacteriën onderdrukken en de opname van ijzer, calcium, magnesium en zink bevorderen. Ze zijn in staat om glucose tot melkzuur en azijnzuur af te breken en halen hieruit hun energie.

Rol bifidobacteriën in eerste levensjaren

Bifidobacteriën zijn dominant in de darmen van zuigelingen die borstvoeding krijgen. Dan kan de populatie van deze bacteriën oplopen tot meer dan 80 procent van het gehele darmmicrobioom. Als kinderen vaste voeding gaan eten, neemt het aandeel van de bifidobacteriën gestaag af tot een paar procent van de totale bacteriegemeenschap in de darm van volwassenen.

Bifidobacteriën spelen in die eerste levensjaren een belangrijke rol in de ontwikkeling van de darmslijmvliezen en de training van het immuunsysteem. Dus deze bacteriën leveren een cruciale bijdrage aan de gezondheid in het latere leven. De hoogleraar wil met het gesubsidieerde onderzoek beter begrijpen hoe de interactie tussen bacteriën en slijmvlies van de darm in de eerste levensfase wordt aangestuurd.

Onderzoeksproject focus

In het onderzoeksproject ligt de focus op de rol van een klein RNA-molecuul dat een regulerende rol speelt in de expressie van andere genen in de bacterie. Eerder onderzoek wees uit dat dit sRNA twee belangrijke functies in de bacterie reguleert:

  • de interactie met de gastheer (immuun-regulerend)
  • de groei en het metabolisme van de bacterie zelf. 

Datzelfde onderzoek voorspelde echter ook dat dit sRNA een groot aantal functies beïnvloedt die belangrijk zijn voor de levensstijl van de bacterie in de darm.

Moleculair mechanisme in kaart brengen

Kleerebezem wil in kaart brengen welke functies van de bacterie door het sRNA worden gereguleerd. Hiermee hoopt hij te bevestigen dat deze functies belangrijk zijn voor overleving en groei in de menselijke darm. Daarnaast wil hij het moleculaire mechanisme achter de regulerende rol van het sRNA ontrafelen om de werking van het molecuul beter te begrijpen.

 Kleerbezem: "Als we die regulatie beter begrijpen, hopen we de genexpressie en levensstijl van de bacterie in de darm te kunnen beïnvloeden. Dat kan wellicht leiden tot het benoemen van dieetingrediënten die de functie van het sRNA versterken."

Er bestaat een kans dat dergelijke ingrediënten in de toekomst kunnen worden toegevoegd aan flesvoeding en potjes babyvoeding om de gezondheidsstimulerende rol van deze bacteriën in jonge kinderen te versterken.

Effect volwassenen nog niet helemaal duidelijk

De bifidobacteriën worden al in gezondheid bevorderende probiotica verwerkt in voedingsmiddelen, zoals yoghurt. Hun rol in de darmen van volwassenen is daarentegen minder duidelijk, stelt Kleerebezem. “Enkele studies rapporteren een verbeterde darmfunctie, verbeterde stoelgang, remming van de symptomen van glutenallergie en verlaging van stress. Maar niet alle studies ondersteunen dit soort uitkomsten”, aldus Kleerebezem. 

Altijd op de hoogte blijven?