Volgens de partijen is een transitie naar duurzamere en regeneratieve landbouwpraktijken nodig om de landbouw en de beschikbaarheid van ingrediënten toekomstbestendig te maken. “Vandaag de dag staat het kostbaarste bezit van de boeren, de bodem, onder druk. Wereldwijd gaat het equivalent van één voetbalveld aan grond elke vijf seconden verloren. En met steeds meer wisselende weersomstandigheden moeten boeren kijken hoe ze hun opbrengsten toekomstbestendig kunnen maken, door onder andere te investeren in de gezondheid van de bodem. Samenwerking met boeren, leveranciers en partners is noodzakelijk om onze landbouwgrond te herstellen en te beschermen.” Om die reden slaan Unilever, Jumbo, Agrifirm en Ardo de handen ineen en starten zij een project gericht op het implementeren van regeneratieve landbouwpraktijken in Nederland.
Regeneratieve wortelteelt
Het Wortel Collectief dankt zijn naam aan het eerste gewas waar de vier partijen zich gezamenlijk op richten. De eerste projecten zijn van start gegaan, op circa dertig hectare landbouwgrond worden regeneratieve praktijken geïmplementeerd in de wortelteelt. In april 2024 zijn de eerste wortelen gezaaid, die vanaf september verwerkt worden in verschillende soepen van Unox en een deel van de maaltijdpakketten van Knorr. De eerder gezaaide waspeen voor Jumbo wordt inmiddels geoogst en ligt sinds half juni in de Jumbo winkels.
Unieke aanpak per boerderij
Omdat elk stuk land en iedere boerderij verschillende eigenschappen hebben, is volgens de vier partijen een unieke aanpak per boerderij nodig en worden op de verschillende akkers diverse regeneratieve praktijken geïmplementeerd. Verschillende voorbeelden hiervan:
- Niet-kerende bodembewerking, waarbij niet diep geploegd wordt en de bodem zo min mogelijk verstoord wordt.
- Het planten van bodembedekkers om erosie en uitdroging tegen te gaan en zoveel mogelijk nutriënten in de bodem te houden.
- Het gebruik van organische meststoffen en biologische gewasbeschermingsmiddelen, om de gewassen te voeden en beschermen.
Het collectief benoemt dat deze activiteiten als uiteindelijk doel hebben om CO2-uitstoot te verminderen ten opzichte van traditionele landbouwmethodes, watergebruik te optimaliseren en biodiversiteit te bevorderen.
Fanny Weinbreck, global R&D director bij Agrifirm, licht toe: “Als Nederlandse coöperatie van boeren, zetten we onze unieke kennis en ervaring in om vandaag al oplossingen te ontwikkelen die morgen nodig zijn voor een gezonde bodem, gezonde gewassen, een gezonde natuur en een eerlijk inkomen voor boer en teler. We zien regeneratieve landbouw als een veelbelovende aanpak en delen onze oplossingen en ervaring op en rond het erf graag binnen het Wortel Collectief. Zo helpen we om het project vorm te geven en denken we met de partners mee over de implementatie van de regeneratieve praktijken. Op die manier bouwen we samen proactief aan de voedselketens voor de toekomstige generaties.”
SAI framework
Het collectief beschrijft regeneratieve landbouw als een manier van landbouw bedrijven, waarbij natuurlijke hulpbronnen worden versterkt in plaats van uitgeput. Zo beoogt het bij te dragen aan een gezondere planeet en een veerkrachtiger voedselsysteem, waardoor gewassen nu én in de toekomst beschikbaar blijven. Er is echter geen eenduidige, vastomlijnde definitie van deze vorm van landbouw. Daarom gebruikt het Wortel Collectief als basis een framework dat afgestemd is op het Sustainable Agriculture Initative (SAI). Ook de impact van het project wordt gemeten aan de hand van de indicatoren die zijn opgesteld door het SAI-platform. Deze indicatoren meten de impact op biodiversiteit, gezondheid van de bodem, watergebruik en klimaat.
Samenwerking binnen de keten
Het Wortel Collectief bestaat uit verschillende ketenpartners. Via leveranciers Agrifirm en Ardo, komen wortelen uiteindelijk terecht in verschillende producten van Unilever en ligt de verse waspeen in de winkels van Jumbo. De vier partijen geven aan intensief samen te werken en de komende jaren aan de hand van de samenwerking te zullen bijdragen aan de bredere kennisontwikkeling over regeneratieve landbouw in Nederland.
De samenwerking komt voort uit het Net Positive Network en wordt ondersteund door Deloitte. Het Net Positive Network is een samenwerkingsinitiatief om impactvolle, duurzame veranderingen binnen het voedselsysteem te bevorderen.