BLOG | Een tijd geleden reisde ik samen met mijn moeder naar China, op weg naar de familie van mijn broer. Een geweldige reis, vol met nieuwe ervaringen, vooral op het gebied van eten. De Chinese cultuur, zo werd ons al snel duidelijk, draait in veel opzichten om eten. “Chinezen eten alles wat vier poten heeft, behalve de tafel”, had ik weleens gehoord. Nou, dat bleek niet ver van de waarheid te liggen.
In veel culturen speelt eten een belangrijke rol. Hoewel het Nederlandse gourmetten misschien niet het meest culinaire voorbeeld is, is het een geliefde traditie. Italianen doen het een stuk beter met hun uitgebreide maaltijden op lange tafels. Ook in China gaat eten verder dan alleen de maaltijd zelf; het is een uitdrukking van gastvrijheid, respect en sociale status.
Tijdens ons eerste bezoek aan de Chinese familie merkten we dat meteen en werden we getrakteerd op zoete soep met gepocheerde eieren. In China is het gebruikelijk om bij een eerste bezoek eieren te serveren, een symbool van vruchtbaarheid en leven. Toen de eendennekjes op tafel verschenen, begon ik me zorgen te maken. Hoewel ik erg nieuwsgierig ben naar andere keukens, moest ik me mentaal toch even voorbereiden om deze delicatesse te proberen. De Chinezen zijn dol op eendennekjes, en hoewel ik mijn best deed om beleefd te blijven, was de gedachte om erin te bijten toch een uitdaging. Met enige moeite nam ik een hap, hield me groot en probeerde het met een glimlach weg te werken.
Het deed me wel nadenken over hoe rituelen en gebruiken rond eten zo verschillend kunnen zijn over de hele wereld. Wat in de ene cultuur als een lekkernij wordt beschouwd, kan in een andere als vreemd of zelfs afstotelijk worden gezien. Antropologen zoals Claude Lévi-Strauss hebben veel geschreven over de symboliek van eten in verschillende culturen. Volgens hem is voedsel niet alleen voeding, maar ook een manier om sociale structuren en culturele identiteiten te bevestigen.
Onze smaakvoorkeuren zijn een fascinerende mix van cultuur en biologie. Denk aan de liefde voor pittig eten, dat is niet alleen iets dat je later aanleert. Natuurlijk speelt cultuur een grote rol; als je opgroeit in een cultuur waar chilipepers een vast onderdeel van de maaltijd zijn, is de kans groot dat je die hitte gaat waarderen. Maar de smaakontwikkeling begint al veel eerder, in de baarmoeder. Wat een zwangere moeder eet, proef je als ongeboren baby al mee via het vruchtwater. Dus als je moeder graag pittig at, is de kans groot dat je al vóór je geboorte een voorliefde voor vuur hebt ontwikkeld. Zo worden onze smaakpapillen gevormd door zowel de cultuur om ons heen als de eerste hapjes die we onbewust binnenkrijgen.
Toen we uiteindelijk afscheid namen van de familie, werden we overladen met cadeautjes, waaronder een grote tas vol eendennekjes. Ze dachten blijkbaar dat ik er dol op was, gezien mijn moedige poging. Ik besloot de tas mee te nemen als handbagage, in de stille hoop dat ze bij de beveiliging op het vliegveld afgenomen zouden worden. Toen we daar door de controle gingen en onze tassen zonder problemen werden goedgekeurd, zei mijn moeder droogjes: “Kijk, daar gaan de eendennekjes.
Suzan Tuinier
Voedingsdeskundige en eigenaar van communicatiebureau Nutrimedia