BLOG | Suzan Tuinier heeft het in dit column over iets wat we allemaal doen: poepen.
Ga er maar eens goed voor zitten. Dit verhaal is namelijk écht gebeurd. Een vriendin van mij had een geweldige date en bleef bij hem slapen. De volgende ochtend vertrok hij vroeg en zei dat ze nog lekker kon blijven liggen en de deur gewoon achter zich dicht kon trekken als ze wegging. Ze rekte zich uit, dommelde nog even weg en werd wakker met een volle blaas én darmen. Geen wonder, want de avond ervoor had ze haar lichaam op slot gezet. Poepen tijdens een date? Dat lukte haar niet. Maar nu hij weg was, kwam de ontspanning en dus ook de noodzaak. Snel naar de wc dus. Ze schrok zich kapot toen de wc niet doorspoelde. Paniek, want je kunt toch niet zomaar een dikke drol achterlaten bij een nieuwe vlam? Dus besloot ze ‘m in een boterhamzakje te doen en in de eerste de beste vuilnisbak te dumpen.
Poepen is niet alleen een lichamelijke noodzaak, maar ook een mentaal spel. We doen het allemaal, maar liever niet waar anderen bij zijn en soms zelfs helemaal niet als de setting niet goed voelt. Kinderen houden het op school op, omdat ze de wc vies vinden of bang zijn voor reacties van klasgenoten. Volwassenen vermijden het op het werk uit schaamte of een gevoel van ongemak. Dit sociale en psychologische aspect van poepen is zo sterk dat het zelfs een naam heeft: parcopresis, oftewel ‘shy bowel syndrome’. Onderzoek laat zien dat stress en sociale druk invloed hebben op onze darmfunctie. Het toont aan dat angst en stress de darmperistaltiek kunnen remmen, waardoor obstipatie ontstaat. Omgekeerd kan ontspanning juist helpen om de stoelgang soepeler te laten verlopen.
Behalve duursporters vlak voor een wedstrijd praat eigenlijk niemand graag over poep. Het is niet dat je bij de koffieautomaat zegt: “Joh, ik heb net toch even lekker gepoept. Echt zalig.” Nee, dat doe je niet. En als het níét lukt, dan hou je dat al helemaal voor jezelf. We hebben het niet over problemen met de stoelgang, want we schamen ons ervoor. Veel mensen vermijden het onderwerp ook in gesprekken met een arts of diëtist. Maar waarom eigenlijk? Poepen is een basisfunctie van ons lichaam, een dagelijkse barometer van onze gezondheid.
Het microbioom speelt een cruciale rol in onze gezondheid, dat is wel duidelijk. Een vezelrijk dieet, met inuline en pectine uit groenten, fruit en volkorenproducten, ondersteunt de groei van butyraatproducerende bacteriën. Butyraat voedt de darmcellen, versterkt de darmbarrière en werkt ontstekingsremmend. Maar niet alleen voeding is van invloed – ook onze stoelgang zelf speelt een rol. Onderzoek laat zien dat het ophouden van ontlasting de darmflora kan verstoren, mogelijk doordat afvalstoffen en ongewenste bacteriën langer in de darm blijven. Een onregelmatige stoelgang kan zo bijdragen aan een minder divers microbioom met darmklachten zoals obstipatie en een opgeblazen gevoel als gevolg. Kortom, niet alleen wat we eten, maar ook wanneer we naar de wc gaan, is cruciaal voor ons microbioom.
Laten we een voorbeeld nemen aan mijn triatlonvrienden en openlijker over poepen praten. Zo zorgen we voor meer ontspanning in het kleinste kamertje. Mijn vriendin schreef nog een leuk briefje voor haar date. Dat ze een heerlijke avond had gehad en hem heel graag nog eens wilde zien. Toen ze de deur achter zich dichttrok, dacht ze opeens aan het boterhamzakje. Dat lag nog op tafel. Pal naast het liefdesbriefje. Misschien had een beetje meer openheid haar kunnen redden, maar voor haar date was het waarschijnlijk net iets té veel informatie. Ze heeft nooit meer iets van hem gehoord.