OVERHEID & BELEID | Als Voedingscentrum zetten we ons in om iedereen in Nederland gezonde en duurzame voedselkeuzes te helpen maken. Hoe zorg je voor voedingsadviezen en hulpmiddelen die rekening houden met de grote verscheidenheid aan mensen, culturen, gewoonten, smaak en opleiding?
Sinds het ontstaan van de Schijf van Vijf in 1953 is de samenstelling van de Nederlandse bevolking sterk veranderd. Er zijn ruim vier miljoen mensen bijgekomen en de samenleving is nog diverser. Op 1 januari 2022 was bijna 15 procent van de Nederlandse bevolking in het buitenland geboren. Daarnaast had bijna 12 procent van de bevolking ten minste één ouder die in het buitenland is geboren (1). Er zijn meer alleenstaanden en gezinnen zijn kleiner (2). Eettradities en eetgewoonten zijn net zo divers als de samenleving zelf.
De eerste stap in inclusiviteit is het taalniveau. Op onze webpagina’s of in folders schrijven we op B1 taalniveau. Ongeveer 80 procent van de bevolking begrijpt teksten op dit niveau. Maar met alleen een taalniveau ben je er natuurlijk niet. We weten dat we bepaalde doelgroepen, zoals mensen met een migratieachtergrond of praktisch- en ongeschoolden veel minder makkelijk bereiken. In 2021 kende 37 procent van de Nederlanders met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Caribische achtergrond het Voedingscentrum níet versus 7 procent van de Nederlanders met een Nederlandse achtergrond. Van de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland weten we niet in hoeverre zij het Voedingscentrum kennen, want deze vullen onze schriftelijke onderzoeken logischerwijs niet in.
Wetenschappers en experts laten ook zien dat deze groepen onze boodschap minder goed ontvangen. Wat dan wel? Het is breed bekend dat mét mensen praten beter werkt dan over ze te praten (3, 4). Zo ontmoeten we mensen in buurthuizen om te horen waar ze behoefte aan hebben en wat wij daarin kunnen betekenen. We proberen professionals van informatie te voorzien. Zo leggen collega’s in een podcast voor huisartsen uit hoe je om kunt gaan met verschillende eetgewoonten en eettradities. Daarbij is het belangrijk om geen aannames te doen en een open en nieuwsgierige houding te hebben. In onze uitingen proberen we zo inclusief mogelijk te zijn, bijvoorbeeld met dagmenu’s en recepten die we maken in samenwerking met koks met verschillende achtergronden. Ook is zichtbaar zijn op sociale media, zoals Instagram en Tiktok onmisbaar. Veel mensen halen daar hun kennis of inspiratie vandaan.
Inclusief zijn start met bewustzijn binnen je eigen organisatie. Samenwerken met experts en de mensen om wie het gaat is onmisbaar. Als Voedingscentrum weten we dat we nog stappen moeten zetten om er echt voor iedereen te zijn. Onze medewerkers zetten zich hier dagelijks voor in.
Referenties:
1. Centraal Bureau voor de Statistiek (2022), Integratie en Samenleven 2022. Den Haag.
2. Peter Ekamper (2020), Vijftig jaar demografische verandering. Demos: bulletin over bevolking en samenleving 36 (10): 1-4.
3. Tim Van Meurs. No appetite for meddling: The role of anti-institutionalismin educational differences in the receptivity to nutrition interventions. Doctoral Thesis, Erasmus University Rotterdam. 2023, pp. 210. ISBN: 978-94-6469-506-9. Nederlands: Geen trek in bemoeienis. De rol van anti-institutionalisme in opleidingsverschillen in de ontvankelijkheid voor voedingsinterventies.
4. Tessa van Loenen (2020), Samenwerken met de mensen om wie het gaat. Pharos. Samenwerken-met-de-mensen-om-wie-het-gaat_whitepaper_Pharos.pdf
